Korona virüs nedeniyle geçtiğimiz Mart ayında kapatılan, salgınla mücadelede
alınan tedbirler doğrultusuna ara ara hizmete açılan ya da sadece gel-al ve
paket servis yapılmasına izin verilen yiyecek içecek sektörü temsilcilerinden
oluşan Marmaris Ticaret Odası (MTO) 9. Meslek Komitesi temsilcileri "Sektörün
ayakta kalabilmesi için yeni düzenlemeler acilen yapılmalı" mesajı verdi.
Marmaris Ticaret Odası bünyesinde faaliyet gösteren yiyecek içecek sektörü
temsilcilerinden oluşan 9. Meslek komitesi temsilcileri, geçtiğimiz gün bir
araya gelerek sektörün genel durumunu değerlendirdi. 9. Meslek Komitesi Başkanı
Mustafa Öktem, MTO Yönetim Kurulu Başkanı ve 9. Meslek Komitesi Üyesi S. Mutlu
Ayhan, komite üyeleri Abdullah Paksoy, Gülce Civelek ve Genel Sekreter Taşkın
Baykara'nın yer aldığı toplantıda, pandemi döneminde uzun süre kapalı kalan ya
da sadece gel-al ve paket servise izin verilen sektörün, kısa süre sonra ayakta
duramayacak hale geleceğini belirtti. Sektöre bağlı pek çok tedarikçi firmanın
da aynı şekilde bu kısıtlamalar ve yasaklar sebebiyle mağduriyet yaşadığının
altını çizen komite temsilcileri, bugüne kadar alınan önlemlerin yeterli
olmadığını, ek yardımların bir an önce devreye sokulmasının oldukça önemli
olduğunu vurguladı.
Bugüne kadar hayata geçirilen kredi paketleri, kısa çalışma ödeneği, gelir
kaybı ve kira desteği gibi tedbirlerin yetersiz olduğunu dile getiren komite
temsilcileri, yaşanan istihdam kaybına ve finansal zarara dikkatleri çekti.
Geçtiğimiz yıl Mart ayında başlayan kapatma kararının, 2020 yaz sezonu başında
kaldırılması ile bir parça nefes aldıklarını ifade eden sektör meslek komitesi
temsilcileri, beklenenden erken sonlanan turizm sezonu sebebiyle yaşanan
ekonomik kaybın ne yazık ki telafi edilemediğini belirtti. İyi bir personelin
sektör için oldukça önemli olduğunu söyleyen temsilciler, verilen kısa çalışma
ödeneğinin ne yazık ki yeterli olmadığını ve personelin asgari düzeyde yaşamını
sürdüremediğini, bu da farklı sektörlerde iş arayışlarına sebep olduğunu ifade
etti. Bu nedenle en kısa sürede belirlenen çözüm önerilerinin hayata
geçirilmesinin sektörün ayakta kalabilmesi için hayati bir öneme sahip olduğunu
ekledi.
9. meslek komitesinin sektörün diğer temsilcileri ve işletme sahipleri ile
yaptığı görüşmeler neticesinde aldığı notlar arasında; özellikle kapalı kalınan
süre boyunca işletmelerin Bağkur ve SGK ödemelerinin, ecrimisil, stopaj ve
işgaliye bedellerinin, elektrik, su, doğalgaz, telefon, internet vb. faturalar
üzerindeki vergilerin 2021 ilk 6 ayı için alınmaması, kapalı olan veya paket
servise geçen işletmeler için 2020 yılında Belediyeler tarafından alınan
eğlence vergisi ve katı atık bedellerinin 2021 yılını da kapsaması ve 2020 yılında
ödenen TAPDK harcının 2021 yılında da geçerli olması ilk sıralarda yer alıyor.
İşletmelerin üstünde bulunan finansal borç yükünün hafifletilmesi için alınan
bu tedbir önerilerine ek olarak ise; kapalı olan işletmelere bir önceki yıl
beyan ettikleri ciro üzerinden hibe veya kredi puanlarına bakılmaksızın faizsiz
kredi desteği verilmesi, kapalı işletmeler için yıllık kira beyannamesi
üzerinden kira desteği verilmesi, kapalı işletmelere KGF ve diğer krediler için
kapalı kaldıkları süre boyunca faizsiz öteleme imkanı getirilmesi, kira ve
gelir kaybı desteğinin tüzel kişilere de sağlanması talep edilen diğer
destekler arasında sıralanıyor. Ayrıca, 2020 yılında tamamen kapalı olan bar,
pub, disko faaliyetlerini yürüten işletmelerden ödemesi zorunlu 2021 yılı Oda
aidatlarının alınmaması da finansal taleplerin içinde bulunuyor. Bu yardımların
sektörün ekonomik dar boğazdan çıkmasına bir nebze de olsa yardımcı olması
bekleniyor.
Pandemi sonrası Sağlık Bakanlığı tarafından oluşturulan "Hayat Eve Sığar"
uygulamasına bağlı olarak hayata geçirilen HES Kodu'nun özellikle ulaşım ve
konaklama sektöründe sıklıkla uygulanmaya başlamasını örnek gösteren komite
temsilcileri, aynı uygulamanın yeme içme ve eğlence mekanlarında da
kullanılabileceğini belirtti. Özellikle sektörün faaliyete bir an önce
başlamasının gerekliliğinin altını çizen temsilciler; devlet ve sağlık
kuruluşları tarafından uygun görülecek koşulları oluşturan mekanların HES kodu
ile oturma düzeninde müşteri kabul edilmesini sağlayacak düzenlemelerin hayata
geçirilmesini talep ediyor. Ayrıca, komite temsilcileri 2021 turizm sezonu için
hazırlıklara başlayan tüm işletmelerin, eğlence mekanları da dahil olmak üzere
saat ve hijyen kurallarına uygun açılmasını sağlayacak düzenlemelerin bir an
önce yapılması, kapalı işletmelerde, yetişmiş iş gücünün kaybedilmemesi
amacıyla belli bir sürenin üzerinde çalışmış olan personellere asgari ücret
oranında kısa çalışma ödeneği verilmesinin de personel istihdamına büyük fayda
sağlayacağı yönünde ortak görüş bildiriyor.